Yaban Mersini

 

Yaban mersini (Blueberry, Likapa, Vaccinium myrtillus, Maviyemiş), fundagiller familyasından ılıman iklimlere adapte olmuş bir üzümsü meyve türüdür. Anavatanı Kuzey Yarımkürenin serin ve dağlık bölgelerinde yetişen birçok türü vardır. Genel olarak kuzey Avrupa, Amerika’daki Rocky dağları ve Türkiye’de, Doğu Karadeniz bölgesinin rakımca yüksek olan fundalık ve ormanlık bölgelerinde yabani formda değişik tipleri bulunmaktadır.

Yaban mersini içinde polifenoller, salisilik asit, karaotenler, lif, folik asit, C vitamini, B vitamini, potasyum, manganez, mağnezyum, demir, riboflavin, niasin, fitoöstrojenler vardır.

İçinde bu kadar faydalı besin içeren çok az gıda vardır. Maviyemişin sadece bir porsiyonu beş porsiyon kadar havuç, elma , brokoli ve balkabağı kadar antioksidan madde içerir. Yarım su bardağı yaban mersini 1733 ünite E vitamini, 1200 mg C vitamini içerir.

Rize’de Likapa, Trabzon’da Ligarba, Karakavuz’da Çalıçileği, Rize Pazar ilçesinde Kaskanaka, Rize Ardeşen ilçesinde Çera (Çela), Artvin’de Morsivit, Mahabak, Mesi; Giresun’da Çalı Çiçeği, diğer bölgelerde ise Ayı Üzümü, Çay Üzümü veya Çoban Üzümü olarak isimlendirilen ve literatürümüze Yaban Mersini olarak giren bu üzümsü meyve puslu veya parlak mavi rengi ile Mavi Altın (blue gold) olarak nitelendirilmektedir. İngilizcesi Blueberry olarak bilinen yaban mersini, sağlık meyvesi olarak tanınmaktadır.

Yaban Mersini İçeriği:

Yaban Mersini % 83 Su, % 15 Karbonhidrat, % 1,5 Lif, % 0,7 Protein, % 0,5 Yağ ihtiva eder.
100 gr. yaban mersini besin içeriği;

• 89 mg. Potasyum
• 10 mg. Fosfor
• 6 mg. Kalsiyum
• 5 mg. Magnezyum
• 0,6 mg. Selenyum
• 0,28 mg. Manganez
• 0,17 mg. Demir
• 0,11 mg. Çinko
• 13 mg. C Vitamini içerir.

Yaban Mersini Yararları

• Anti-kanserojen ve anti-oksidan özelliğine sahiptir.
• Kalp krizi riskini azaltır. Damar sertliği oluşumunu engeller.
• Kan şekeri ve kolestrolü düşürür.
• Adet kanamalarını düzenleyen bir meyve olarak tavsiye edilmiştir.
• Bağırsak metabolizmasını düzenler.
• Yaprak ve kuru meyvelerinden yapılan çay ishal giderici olarak kullanılır.
• Göz yorgunluğu, miyopluk, katarakt, karasu (Glokom) ya karşı iyileştirici etkidedir.
• Şeker hastalığından kaynaklanan görme bozuklukları (Diyabetik retinopati) tedavisinde etkilidir.
• Gece körlüğü, gece görüşünü artırıcı, kamaşma, retinayı güçlendiricidir.
• Kılcal damar çatlamalarını önleyicidir.
• Tavuk karası (retinitis pigmentosa) hastalığının ilerlemesini yavaşlatıcıdır.
• Kabızlık, bulantı, mide krampları, ülser önleyicidir.
• Kan şekerini düşürücü, iltihaplanma, kolajenin (collagen) stabilize edilmesidir.
• Pıhtılaşmanın azaltılması, damar sertliği oluşumunun engellenmesi ve antioksidan etkilidir.
• Varis, basur hemoroid’e karşı iyileştirici.

Yaban Mersini Kullanımı, Nasıl Kullanılır?

Yaban mersininden hergün bir-iki su bardağı kadar yemek gerekir. Likapa taze meyve olarak kullanılabildiği gibi kurutulmuş olarak ta kullanılabilir.

Diğer yandan reçel ve marmelat da oldukça yaygın olarak tüketilmektedir.

Kurutulmuş Yaban Mersini meyveleri çay şeklinde demlenip içilebilir. Ayrıca meyve sularına katılan bir kokteyl tamamlayıcı olarak kullanıldığı da sık karşılaşılan bir durumdur.